خشم یکی از هیجانهای پیچیده انسان است و واکنشی متداول نسبت به ناکامی و بدرفتاری است . همه ما در طول زندگی با موفقیتهای خشم برانگیز روبرو شده ایم . اشکال خشم این است که اگر چه بخشی از زندگی است ولی ما را از رسیدن به اهداف باز می دارد در خصیصت خشم هیجان شایعی است که بیشتر نسبت به دوستان یا نزدیکانی که نتوانسته اند انتظارات و خواسته های ما را برآورده سازند تجربه می شود . هیجانهایی که بیشتر با خشم همراه است عبارت است از عصبانیت ، خشونت و خصومت ، کینه توزی ، غضب ، تنفر و حسادت .

مهارتهای مختلفی در کنترل خشم وجود دارد که عبارتند است :

1.   خودآرام سازی : وقتی عصبانی هستیم روش خود آرام سازی بسیار مفید است حقیقت دارد که می گویند وقتی عصبانی هستیم پیش از این که پاسخ دهیم باید تا عدد 10 بشماریم . این کار به ما فرصت می دهد تا بهترین راه را انتخاب کنیم همچنین می توانیم با تنفس عمیق و آرام در مدتی کوتاه خود را کاملا آرام کنیم همچنین می توانیم از خود آرام سازی برای آماده کردن خود برای مواجه شدن با موقعیتی خشم برانگیز استفاده کنیم و تصور کنیم در معرض ناکامی و بدرفتاری قرار گرفته ایم .

2.   انجام ارزیابی اولیه منطقی : یک نقطه شروع خوب برای آموختن شیوه مقابله با خشم ، تجزیه و تحلیل ارزیابی های اولیه خود است . وقتی ارزیابی اولیه از رویدادهای ناکام کننده و مشکل ساز به عمل می آوریم باید معین کنیم آیا این مسئله ارزش ناراحت شدن دارد ؟ اگر دریافتیم از خشمی بی اساس رنج می بریم احتمالا این گونه خواسته های غیر منطقی را از خود دور می کنیم .

3.   خلاق بودن : وقتی هیجانات ناراحت کننده ای را تجربه می کنیم می کوشیم از طریق گفتار این عبارات احساس می کنیم این به نفع من نیست . چگونه می توانم به شیوه ای مفید با این احساسات مقابله کنم راه حل مفیدی را اتخاذ کنم در بسیاری از موارد واکنش فوری ما نسبت به این احساس بهترین پاسخ ممکن نیست پس اگر اندکی تامل کنیم و بتوانیم از خلاقیت خود استفاده کنیم .

وقتی عصبانی هستیم اول این واقعیت را بپذیریم که خشمگین هستیم و بعد تصمیم بگیریم که چه کاری می توانیم درباره آن انجام دهیم گاهی ممکن است به این نتیجه برسیم واکنش پرخاشگرانه بیشتر به نفعمان است و در برخی موارد دیگر واکنش انفعالی را بدون جرات انتخاب می کنیم .

علل خشم : 1. جلوگیری از رفتار هدفمند . 2. تحقیر شدن یا مورد تبعیض قرار گرفتن . 3. مورد پیشداوری یا بی مهری قرار گرفتن . 4. مورد فریب یا عهد شکستن قرار گرفتن

پس در هنگام خشم سعی کنیم : 1. نفس عمیق بکشیم و آرام باشیم . 2. حق دارم ناراحت شوم اما باید بر اهداف خود متمرکز باشم . 3. باید خویشتن دار باشم . 4. هرقدر بیشتر آرام باشم بهتر می توانم موقعیت را کنترل نمایم . 5. نباید اجازه دهم خشم دیگران بر من اثر گذارد باید خویشتن دار باشم . 6. هر قدر بیشتر آرام باشم و از مهارتهای مقابله با خشم استفاده کنم بهتر می توانم موقعیت را کنترل کنم .  

                                                      کسری زاهدی – مشاور